در قرن ۲۱؛ آموزش مهارت‌های زندگی به‌عنوان یک اصل، ضروری است:
«شکل دادن به زندگی از درون تا بیرون»
همه ما در زندگی با موقعیت‌هایی روبه‌رو می‌شویم که به درستی عمل نکنیم سلامت روانی خودمان و دیگران به خطر می‌افتد. این موفقیت‌ها مختلف هستند.
به طور مثال:
- چگونه با دوستان و اطرافیان خود ارتباط برقرار کنیم؟
- چگونه مسئولیت‌های جدید را بپذیریم؟
- چگونه تصمیم بگیریم؟
- چگونه مشکلاتمان را حل کنیم؟
- چگونه با ترس، اضطراب، ناکامی، افسردگی و فشارهای روانی مقابله کنیم؟
تعریف:
مهارت‌های زندگی، توانایی‌هایی هستند که به ما کمک می‌کنند با موقعیت‌های زندگی، به‌خصوص موقعیت‌های پُرخطر، به‌طور صحیح برخورد کنیم. وقتی این مهارت‌ها را کسب کردیم، می‌توانیم در ایجاد ارتباط با دیگران سازگارانه عمل کنیم و بدون توسل به اعمالی که به خودمان یا دیگران صدمه می‌زند مشکلات را حل کنیم.
به‌طور کلی مهارت‌های زندگی؛ مهارت‌هایی هستند که برای افزایش توانایی‌های روانی ـ اجتماعی افراد آموزش داده می‌شوند و فرد را قادر می‌سازند تا به‌طور مؤثر با مقتضیات و کشمکش‌های زندگی روبه‌رو شود که در نهایت منجر به ارتقای بهداشت روانی افراد جامعه، غنای روابط انسانی، افزایش سلامت و رفتارهای سلامتی در سطح جامعه می‌گردند.
آموزش مهارت‌هایی چون حل مسئله و تصمیم‌گیری، تفکر خلاق و انتقادی، روابط بین فردی، خودآگاهی، همدلی و مهارت‌های مقابله با استرس در مدارس، علی‌الخصوص مقاطع تحصیلی حساس پیش‌دبستانی، دبستان و راهنمایی (متوسطه دوره اول) یعنی تا سن ۱۵ سالگی که همزمان با شکل‌گیری شخصیت و رشد تفکر شناختی کودکان و دوره حساس نوجوانی در این گروه‌های سنی می‌باشد، می‌تواند به میزان زیادی از آسیب‌های روانی ـ اجتماعی آتی پشگیری کند.
هدف از برنامه مهارت‌های زندگی در مجتمع آموزشی شایستگان، ایجاد فرصت‌هایی برای کودکان و نوجوانان است تا علاوه بر کسب توانایی‌های خواندن، نوشتن و حساب کردن، مهارت‌هایی را برای زندگی آینده خودشان در مدرسه کسب نمایند. این مهارت‌های اساسی عبارتند از:
- مهارت‌های خودآگاهی
- مهارت‌های همدلی
- مهارت‌های ارتباط مؤثر
- مهارت‌های روابط بین فردی
- مهارت‌های تصمیم گیری
- مهارت‌های حل مسئله
- مهارت‌های تفکر خلاق
- مهارت‌های تفکر انتقادی
- مهارت‌های توانایی حل مسئله
- مهارت‌های مقابله با استرس